เชื่อว่าเพื่อนเกือบทุกท่านต้องรู้จักเจ้าสิ่งประดิษฐ์เล็กๆ ใสๆ บางๆ ที่ใช้แปะกับลูกตาเราที่เรียกว่าคอนแทคเลนส์กันนะคะ ดังที่ชื่อของมันบอกอยู่นั่นเองว่าคอนแทค (contact) แปลว่าสัมผัส ส่วนคำว่า เลนส์ (lens) แปลว่าอุปกรณ์ที่เบี่ยงเบนรังสี (โดยทั่วไปหมายถึงรังสีของแสงที่ตามองเห็นได้ แต่จริงๆ แล้วหมายรวมถึงคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าอื่นๆ ที่ตามองไม่เห็นด้วยนะคะ) ดังนั้นเจ้าคอนแทคเลนส์ ก็คืออุปกรณ์ทางแสงที่ทำหน้าที่ปรับแก้สายตาของผู้สวมใส่ โดยจะต้องใส่แบบสัมผัสไว้ที่ลูกตาเลย นั่นเองค่ะคอนแทคเลนส์ มักจะทำจากแผ่นพลาสติกชนิดพิเศษ ตัดเป็นรูปวงกลมที่มีลักษณะบางมีความโค้งจำเพาะ โดยพลาสติกนี้จะถูกออกแบบมาเพื่อใช้ใส่วางบนกระจกตาหรือตาดำได้โดยปลอดภัยโดยมีวัตถุประสงค์หลักคือใส่เพื่อแก้ไขสายตาที่ผิดปกติ ไม่ว่าจะ สายตาสั้น สายตายาว หรือ สายตาเอียง เช่นเดียวกันกับการใช้แว่นตา นอกจากนี้คอนแทคเลนส์ยังอาจมีประโยชน์ในการใช้รักษาโรคของกระจกตาหรือโรคของผิวหน้าดวงตาบางชนิดได้อีกด้วยค่ะ
ปัจจุบันคอนแทคเลนส์ที่ใช้เพื่อแก้ไขสายตา อาจแบ่งได้เป็น 2 ประเภทใหญ่ ๆ ตามวัสดุที่ใช้ในการทำคอนแทคเลนส์ ได้แก่
1. คอนแทคเลนส์แบบกึ่งนิ่มกึ่งแข็ง
บางทีเราเรียกคอนแทคเลนส์ชนิดนี้ว่า RGP ซึ่งย่อมาจากคำว่า Rigid Gas Permeable lens (อ่านว่า ริจิด แก๊ส เพอร์เมียเบิ่ล เลนส์) คอนแทคเลนส์ชนิดนี้จะค่อนข้างอยู่ตัว ทำจากวัสดุพลาสติกชนิดพิเศษที่อากาศสามารถซึมผ่านตัวเลนส์ ไปสู่กระจกตาได้ในปริมาณสูง ซึ่งเป็นที่มาของชื่อ RGP แบบตรงๆ ความหมายเลยล่ะ
2. คอนแทคเลนส์แบบนิ่ม
อีกชื่อหนึ่งของคอนแทคเลนส์ชนิดนี้ก็คือ Soft lens (อ่านว่า ซ้อฟต์ เลนส์) หรือคอนแทคเลนส์แบบนิ่มนั่นเอง เป็นคอนแทคเลนส์ที่ทำจากวัสดุพลาสติกพิเศษอีกชนิดหนึ่ง ที่จะสามารถอุ้มน้ำสูงกว่าชนิด RGP (เหมือนกับยอมให้น้ำแทรกตัวเข้าไปในตัวมันได้) ทำให้ตัวเลนส์มีความนิ่มและยืดหยุ่นมากกว่า ใส่สบายกว่า และยังคงมีการซึมผ่านของอากาศผ่านตัวเลนส์ไปยังกระจกตาได้ในปริมาณที่มากพอ
คอนแทคเลนส์แบบนิ่มนี้สามารถแบ่งเป็นชนิดย่อยๆ ตามคุณสมบัติในการแก้ไขสายตา ได้เป็น 3 ชนิด ได้แก่ ชนิดที่ใช้ในการแก้ไขสายตาสั้นหรือสายตายาวที่เป็นตั้งแต่เด็ก ชนิดที่ใช้แก้ไขสายตาเอียง และชนิดที่ใช้เพื่อแก้ไขสายตายาวที่เป็นตามวัยค่ะ
นอกจากนี้ คอนแทคเลนส์ยังถูกออกแบบมาเพื่อการใช้งานที่ทนทานต่างกันไปอีกหลายประเภทคือ
1) คอนแทคเลนส์รายวันคือ แบบนี้ต้อง ใส่ๆ ถอดๆ และเปลี่ยนเป็นอันใหม่ทุกวัน
2) คอนแทคเลนส์รายสัปดาห์ คือ ใส่และถอดออกทุกวัน และเปลี่ยนอันใหม่ทุก 1-2 สัปดาห์
3) คอนแทคเลนส์รายเดือน คือ ใส่และถอดออกทุกวัน และเปลี่ยนใหม่ทุก 1 เดือน
4) คอนแทคเลนส์รายปี คือ ใส่และถอดออกทุกวัน และเปลี่ยนคอนแทคเลนส์อันใหม่ทุกปี ซึ่งในปัจจุบันไม่ค่อยนิยมใช้ เนื่องจากการดูแลทำความสะอาดคอนแทคเลนส์ค่อนข้างยุ่งยากและต้องเข้มงวดมาก (ก็เพราะว่าใส่นาน การสะสมของสารพัดสิ่งไม่ปกติ ไม่สะอาด ก็จะมีได้มาก จึงต้องดูแลทำความสะอาดเป็นพิเศษ)
5) คอนแทคเลนส์ชนิดใส่ต่อเนื่อง แบบนี้จะใส่ต่อเนื่องโดยไม่ต้องถอดออกเลยเป็นเวลา 2-4 สัปดาห์ จากนั้นถอดทิ้งแล้วเปลี่ยนอันใหม่ ซึ่งไม่น่าจะใช้หากไม่จำเป็นจริงๆ เนื่องจากพบอัตราการติดเชื้อที่กระจกตาได้สูงกว่าการใช้แบบใส่และถอดออกบ่อยๆ มากค่ะ
คราวนี้สาวๆ ก็ได้ทราบถึงชนิดของคอนแทคเลนส์ต่างๆ แล้วนะคะ แต่อย่างไรก็ตาม หากมีปัญหาเกี่ยวกับสายตา ก็ควรจะปรึกษาแพทย์ อย่าเที่ยวซื้อหาคอนแทคเลนส์มาใช้เอง เพราะในความเป็นจริงแล้ว อุปกรณ์เล็กๆ ที่เรียกว่าคอนแทคเลนส์นี้ เป็นอุปกรณ์แพทย์ นะคะ นั่นหมายถึงว่ามันเป็นอุปกรณ์ที่อาจจะทำอันตรายกับผู้ที่ใช้งานได้ จึงต้องมีการดูแลโดยผู้ชำนาญ แต่บางทีกลับไม่ได้รับการควบคุมดูแลนัก ทำให้สินค้าหลายอย่าง ไม่ได้มาตรฐานนะคะ