จากสองบทความที่ผ่านมา เป็นเรื่องเกี่ยวกับโอเมก้า 3 และ 6 เลยคิดว่าไหนๆ ก็เล่าเรื่องเกี่ยวกับกรดไขมันเหล่านี้แล้ว ยังมีโอเมก้าอีกตัวหนึ่งที่เพื่อนๆ น่าจะมีความรู้เอาไว้บ้าง ก็คือโอเมก้า 9 ซึ่งเป็นกรดไขมันอีกชนิดหนึ่ง แม้จะไม่ถูกเรียกว่าเป็นกรดไขมันจำเป็น แต่มันก็มีประโยชน์ และน่าน้อยใจไม่น้อยที่มักจะไม่ได้ถูกกล่าวถึง Womanandkid จึงอยากเสนอบทความเรื่องนี้เพื่อให้เราได้รู้ให้ครบกันไปเลย ว่านอกจากโอเมก้า 3 และ 6 ที่ได้รับการพูดถึงบ่อยกว่าแล้ว โอเมก้า 9 นี้คืออะไรและมีประโยชน์หรือโทษอะไรกับร่างกายของเราบ้าง มาลองดูกันดีกว่าค่ะโอเมก้า 9 คืออะไร
โอเมก้า 9 คือกรดไขมันชนิดหนึ่ง เป็นกรดไขมันแบบไม่อิ่มตัวซึ่งมีพันธะคู่ระหว่างอะตอมของคาร์บอน (C=C) คู่แรกอยู่ที่ตำแหน่งที่ 9 นับจากปลายด้านกรดไขมัน กรดไขมันชนิดโอเมก้า 9 ที่สำคัญมีสองตัวคือ
1) กรดโอเลอิก (Oleic acid)
เป็นกรดไขมันที่มีอยู่ในน้ำมันมะกอกและในไขมันชนิดไม่อิ่มตัวเชิงเดี่ยวต่างๆ
2) กรดอิรูสิค (Erucic acid)
เป็นกรดไขมันที่พบได้มากในน้ำมันจากเมล็ดของต้นเรพ (Rapeseed), ต้นวอลล์ฟลาวเวอร์ (Wallflower) และเมล็ดของต้นมัสตาร์ด (Mastard seed) โดยเฉพาะอย่างยิ่งในน้ำมันจากเมล็ดของต้นเรพนั้น มีการปลูกต้นเรพเป็นจำนวนมากเพื่อผลิตน้ำมันเป็นการพาณิชย์ในอุตสาหกรรมสี มีการนำกรดบางอย่างออกจากน้ำมันของต้นเรพ จะได้น้ำมันที่เรียกว่าคาโนลา (Canola oil)
อย่างไรก็ตาม กรดไขมันโอเมก้า 9 ไม่ถือว่าเป็นกรดไขมันจำเป็น (Essential fatter acid) เนื่องจากว่าร่างกายของคนเราสามารถสร้างกรดไขมันชนิดนี้ได้เองจากไขมันไม่อิ่มตัวโอเมก้า 3 และ/หรือ โอเมก้า 6 (ซึ่งถ้าร่างกายขาดโอเมก้า 3 และ 6 ล่ะก็ เจ้าโอเมก้า 9 จะกลายเป็นกรดไขมันจำเป็นขึ้นมาทันที เพราะว่าร่างกายของเราไม่สามารถสร้างขึ้นมาได้เนื่องจากขาดวัตถุดิบนั่นเอง) และเนื่องจากกรดไขมันโอเมก้า 9 ไม่มีพันธะคู่ของอะตอมคาร์บอนที่ตำแหน่งที่ 6 ดังนั้นจึงไม่ได้ช่วยในการสร้างสารไอโคซานอยด์ (Eicosanoid) ซึ่งมีหน้าที่ช่วยในการควบคุมระบบการแข็งตัวของเลือด แต่อย่างไร
แหล่งของโอเมก้า 9
กรดไขมันชนิดนี้พบได้ทั่วไปทั้งในสัตว์และพืช แหล่งที่อุดมไปด้วยโอเมก้า 9 ก็เช่นน้ำมันมะกอก, คาโนลา, ถั่วลิสง, น้ำมันดอกทานตะวัน, เมล็ดงา, ถั่วพิตาชิโอ, อัลมอนด์, อะโวคาโด เป็นต้น
อาการเมื่อขาดโอเมก้า 9
เมื่อร่างกายขาดกรดไขมันโอเมก้า 9 หรือมีไม่เพียงพอ ร่างกายก็อาจจะแสดงความผิดปกติออกมาให้เห็นได้หลายอย่างเช่น ผมร่วง, มีลอนบนท่อนแขนด้านบน, มีรังแค, ผิวแห้ง, ตาแห้งน้ำตาน้อย, การเต้นของหัวใจผิดปกติ, เจ็บตามข้อต่างๆ เป็นต้น
ประโยชน์ของโอเมก้า 9
โอเมก้า 9 เกี่ยวข้องกับการสร้างฮอร์โมนโพรสตาแกลนดิน (Prostaglandins) ซึ่งมีผลต่อสุขภาพมาก ในร่างกายของคนเราควรจะมีกรดไขมันโอเมก้า 9 อยู่ในสัดส่วนที่ถูกต้องเมื่อเทียบกับโอเมก้า 3 และโอเมก้า 6 น้ำมันที่สร้างโดยผิวหน้าของเรามีลักษณะเหมือนกับกรดไขมันโอเมก้า 9 ที่พบได้มากในน้ำมันมะกอก นอกจากนี้แล้ว กรดไขมันโอเมก้า 9 ยังอาจจะ
- ช่วยลดคลอเลสเตอรอลชนิดที่ไม่ดี (LDL-Low Density Lipoprotein) อ่านบทความเรื่อง ไขมัน ดีหรือไม่ดีกันแน่
- ช่วยเพิ่มระดับของ HDL (High Density Lipoprotein) ซึ่งเป็นคลอเรสเตอรอลที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย
- ช่วยลดไตรกลีเซอไรด์ (Triglyceride) อ่านบทความเรื่อง ไตรกลีเซอไรด์คืออะไร
ซึ่งจะมีผลทำให้ระบบไหลเวียนโลหิตในร่างกายทำงานปกติ หัวใจ สมอง ตับ ไต และอวัยวะอื่นๆ ทำงานได้ดีขึ้น ทำให้สามารถป้องกันโรคหัวใจ และกลุ่มโรคหลอดเลือดตีบตันได้
เป็นอย่างไรบ้างคะ สำหรับเรื่องโอเมก้า 9 ที่เรามักไม่ค่อยได้ยินกัน คราวนี้เพื่อนๆ คงได้ทราบแล้วว่า ไขมันหรือน้ำมันจากพืชต่างๆ ที่สาวๆ เรามักจะรังเกียจรังงอนว่าไม่ดี ไม่ควรแตะต้องนั้น ก็มีประโยชน์อยู่บ้าง การงดไขมันเสียทั้งหมดเลยนั้นอาจจะไม่ถูกต้องนัก เพียงแต่ต้องไม่รับประทานเข้าไปมากเกินกว่าที่ร่างกายต้องการ หรือถ้ารับเข้าไปมากเกิน ก็ต้องกำจัดออกด้วยการเล่นกีฬา และออกกำลังกายเพื่อเผาผลาญส่วนเกินนั้นทิ้งไปเสียบ้างค่ะ